วัดทรงธรรมวรวิหาร ตั้งอยู่ที่ถนนทรงธรรม อำเภอพระประแดง จ.สมุทรปราการ เป็นพระอารามหลวงชั้นโท และเป็นวัดเก่าแก่ ในพุทธศาสนานิกายรามัญ สร้างขึ้นพร้อมกับเมืองนครเขื่อนขันธ์ ในรัชกาล พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย รัชกาลที่ 2 โดยทรงโปรดเกล้าให้กรมพระราชวังบวรสถานมงคล หรือวังหน้า เป็นแม่กองในการก่อสร้าง ราวปี พ.ศ. 2358 เพื่อเป็นศิริมงคลแก่บ้านเมืองตามโบราณราชประเพณี โดยอยู่ทางฝั่งตะวันตกของแม่น้ำเจ้าพระยา บริเวณโรงเรียนอำนวยวิทย์ในปัจจุบัน ซึ่งต่อมาเมื่อมีการบูรณะปฏิสังขรค่ายคูประตูเมือง ซึ่งได้มีการสร้างป้อมเพชรหึง ซึ่งปัจจุบันคือบริเวณหน้าบ้านแซ่ โรงเรียนอำนวยวิทย์ และสถานสังเคราะห์คนทุพพลภาพ เมื่อสร้างเสร็จจึงได้โปรดเกล้าให้รื้อวัดทรงธรรมที่สร้างไว้เดิม ไปปลูกสร้างไว้ภายในป้อม และได้ทำการก่อสร้างถาวรวัตถุต่าง ๆ เพิ่มเติม
สภาพปัจจุบันของวัดทรงธรรมวรวิหาร มีอาณาเขตค่อนข้างกว้างขวาง เนื่องจากในรัชกาลพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 6 ทรงโปรดเกล้าให้ยุบวัดกลางนา ซึ่งอยู่ในบริเวณใกล้เคียงรวมเข้ากับวัดทรงธรรม
สิ่งที่น่าสนใจภายในวัด
พระอุโบสถ สร้างด้วยอิฐ ฉาบปูน เสาพระอุโบสถเป็นเสากลมคู่ รับส่วนปีกของชานพระอุโบสถ มีเสา 56 ต้น พระเจดีย์องค์ใหญ่เป็นแบบรามัญอยู่ตรงกลาง และมีเจดีย์องค์เล็กอยู่ที่ฐาน 4 องค์ เจดีย์องค์ใหญ่กว้าง 10 วา 2 ศอก สูงถึงยอดฉัตร 11 วา 3 ศอก เจดีย์องค์เล็ก กว้าง 5 ศอกสูง 3 วา 1 ศอก บรรจุพระเครื่อง 25 พุทธศตวรรษไว้ ภายในโบสถ์ในแบบรามัญ สวยแปลกตา พระประธานอยู่ภายในกรอบไม้แกะสลักแบบพม่า ด้านบนมีภาพเขียนแบบมอญประดับ 2 ภาพ
พระวิหาร ตั้งอยู่ด้านหน้าพระอุโบสถพระยาดำรงราชพลขันธ์ (จุ้ย) เป็นหัวหน้า สร้างเมื่อ พ.ศ. 2455 – 2456 พระวิหารนี้มีความงามทางด้านสถาปัตยกรรมเช่นกัน
พระเจดีย์องค์ใหญ่ อยู่ใกล้กับพระวิหารเป็นเจดีย์แบบรามัญ มีเจดีย์องค์ใหญ่อยู่ตรงกลาง 1 องค์ มีเจดีย์องค์เล็กอยู่ที่ฐานมุม 4 องค์ เจดีย์องค์นี้กว้าง 10 วา 2 ศอก สูงถึงยอดฉัตร 11 วา 3 ศอก เจดีย์องค์เล็ก กว้าง 5 ศอก สูง 3 วา 1 ศอก พระเจดีย์องค์นี้เดิมหม่อมเกษมฯ เป็นผู้ริเริ่มสร้างแต่ไม่สำเร็จ ต่อมาท่านพระครูปิฎกธระ (แทน จันทรังสี) ได้สร้างและปฏิสังขรณ์จนสำเร็จ และในสมัยที่พระราชธรรมวิสารทะ (สุก พุทธรังสี) ได้ทำการซ่อมและฉาบปูนรอบฐานพระเจดีย์ กับได้บรรจุพระเครื่อง 25 พุทธศตวรรษ ไว้อีกด้วย
พระประธานในพระอุโบสถ เป็นพระพุทธรูปสมัยสุโขทัย ปางมารวิชัย พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว โปรดฯ ให้อัญเชิญมาไว้ มีลักษณะงดงามมาก ประเพณีการทำสังฆกรรมและสวดมนต์ ทางวัดได้ใช้ภาษารามัญเป็นพื้น แต่ในปัจจุบันได้อนุโลมตามความเหมาะสม คือมีการสวดมนต์เป็นภาษามคธบ้างในโอกาสอันสมควร แต่ในพิธีกฐินพระราชทาน จะสวดเป็นภาษารามัญเท่านั้น
วิหารบุรพาจารย์ วิหารหลังนี้สร้างขึ้นเมื่อปี พ.ศ. 2518 บนวิหารเป็นที่ประดิษฐานรูปเหมือนพระบุรพาจารย์อดีตเจ้าอาวาสวัดทรงธรรม วรวิหารหลายรูป และมีหลวงพ่อทันใจ พระพุทธรูปศักดิ์สิทธิ์ประดิษฐานเป็นองค์พระประธานในวิหารแล้วจึงมีรูปเหมือนอดีตเจ้าอาวาสเรียงลำดับต่อจากหลวงพ่อทันใจ ลักษณะของวิหารสร้างคล้ายๆ วัดท่าซุงหรือวัดจันทาราม จังหวัดอุทัยธานี คือตกแต่งด้วยกระจกเล็กๆ ทั้งหลัง
[adsense-2]
ติดต่อสอบถามเพิ่มเติม
สำนักงาน ททท.ภาคกลางเขต 8 โทร. (037) 312 282, (037) 312 284
ททท.สมุทรปราการ (02) 250 5500
จส.100 (02) 711 9151-8 หรือ 1137
สถานีวิทยุ สวพ.91 (02) 562 0033-5 หรือ 1644
สถานีตำรวจภูธรคลองด่าน (02)330 1187-8
สถานีตำรวจภูธรบางบ่อ (02) 338 1199
สถานีตำรวจภูธรบางปู (ย่อย) (02) 323 3150-2
สถานีตำรวจภูธรบางพลี (02) 740 3271-6
สถานีตำรวจภูธรบางพลีน้อย (02) 337 6333
สถานีตำรวจภูธรบางเสาธง (02) 338 1559
สถานีตำรวจภูธรพระประแดง (02) 463 4481-3
สถานีตำรวจภูธรพระสมุทรเจดีย์ (02) 462 7888
สถานีตำรวจภูธรสำโรงใต้ (02) 394 5896-7
สถานีตำรวจภูธรสำโรงเหนือ (02) 758 4932-6
สถานีตำรวจภูธร เมืองสมุทรปราการ (02) 389 5541-7
การเดินทาง
รถยนต์ส่วนตัว ใช้ถนนสุขสวัสดิ์เลี้ยวซ้ายเข้าอำเภอพระประแดงด้วยถนนนครเขื่อนขันธ์ข้ามสะพานเลยวัดพระยาปราบปัจจามิตรไปอีกหน่อยจะมีซอยให้เลี้ยวซ้ายมาบรรจบถนนทรงธรรม เลี้ยวขวาอีกไม่ไกลก็จะถึงซุ้มประตูเข้าวัดทรงธรรมวรวิหาร
