วนอุทยานถ้ำหลวง-ขุนน้ำนางนอน อยู่ในท้องที่ตำบลโป่งผา อำเภอแม่สาย จังหวัดเชียงราย มีพื้นที่ครอบคลุมหัวดอยนางนอน อยู่ในเขตป่าสงวนแห่งชาติป่าดอยนางนอน มีพื้นที่สำหรับบริการนักท่องเที่ยว 2 แห่ง คือบริเวณที่ทำการของวนอุทยานและบริเวณขุนน้ำนางนอน มีเนื้อที่ประมาณ 5,000 ไร่ กรมป่าไม้ได้ประกาศจัดตั้งเป็นวนอุทยานเมื่อวันที่ 1 ตุลาคม 2529
สภาพป่าเป็นป่าเบญจพรรณที่ค่อนข้างอุดมสมบูรณ์ พันธุ์ไม้ที่พบได้แก่ สัก เต็ง รัง เหียง พลวง ประดู่ มะค่า ตะเคียน ยอป่า และมีไม้ไผ่ขึ้นตลอดทางตามแนวลำห้วยและลำธาร
สัตว์ป่าที่พบได้แก่ ช้าง เสือดาว กวาง อีเก้ง หมูป่า อีเห็น กระรอก นกกระยาง นกกะปูด พังพอน กระต่ายป่า ค้างคาว นกกระจิบจุดดำ เป็นต้น
สถานที่ท่องเที่ยว
วนอุทยานถ้ำหลวง-ขุนน้ำนางนอน มีพื้นที่สำหรับบริการนักท่องเที่ยว 2 แห่ง คือ บริเวณที่ทำการวนอุทยานถ้ำหลวง และบริเวณขุนน้ำนางนอน โดยมีจุดเด่นของแหล่งท่องเที่ยวประเภทถ้ำ จำนวน 6 แห่ง คือ
1.ถ้ำหลวง
คำว่า “หลวง” เป็นภาษาพื้นเมือง แปลว่าใหญ่ ถ้ำหลวงเป็นถ้ำหินปูนขนาดใหญ่ เชื่อว่ามีความยาวมากที่สุดในประเทศไทย ระยะทางที่สำรวจได้ประมาณ 7 กิโลเมตร ปากถ้ำอยู่ทิศเหนือ เป็นถ้ำที่มีหินย้อยที่สวยงามมากถ้ำหนึ่งในเชียงราย ปากถ้ำกว้างประมาณ 20 เมตร ลักษณะลาดเอียงลงไปข้างล่าง คือเอียงลงในถ้ำ ภายในเต็มไปด้วยหินย้อยตะปุ่มตะป่ำ บางแห่งหินย้อยลงมาจากเพดานข้างบนจนจดพื้นข้างล่าง เลยกลายเป็นลักษณะเสาค้ำเพดานไว้ก็มี บางแห่งย้อยลงมามีลักษณะคล้ายผ้าม่านที่มนุษย์ทำขึ้น บางแห่งเวลาส่องดูด้วยไฟฟ้าจะปรากฏแสงระยิบระยับสวยงาม บางคนจินตนาการไปต่าง ๆ นานา เช่น เป็นห้องโถงท้องพระโรงบ้าง ห้องนั่งเล่นบ้าง แม้กระทั่งจินตนาการเป็นรูปคน สัตว์ก็มี หลายแห่งมีน้ำหยดลงมาจากผนังถ้ำด้านบน บางแห่งหยดลงมานานจนกลายเป็นแอ่งน้ำเล็ก ๆ สามารถตักดื่มได้ จึงจินตนาการไปกลายเป็นบ่อน้ำทิพย์ บ่อน้ำมนต์ฤาษีบ้าง บ้างก็เล่าลือกันไปว่าถ้ำนี้สามารถทะลุไปออกถ้ำเชียงดาวจังหวัดเชียงใหม่โน่นทีเดียว บางแห่งกว้างราวกับหอประชุมขนาดใหญ่ มีโพรงอากาศที่ทะลุจากเพดานถ้ำด้านบนให้แสงสว่างลงมาถึงก้นถ้ำสามแห่ง เชื่อกันว่าไม่มีใครสามารถเดินเข้าถ้ำนี้จนสุดได้ทุกซอกทุกมุม เพราะว่ามีหลืบหินหลายชั้นมากมายเหลือเกิน บางตอนจะต้องเดินลัดน้ำที่ลึกประมาณ 1 ศอกก็มี แต่บางแห่งก็เป็นเพียงมีน้ำซึมผิวดินเท่านั้น พื้นถ้ำส่วนมากลื่นอาจจะหกล้มได้ง่าย ทั้งนี้เนื่องจากยังมีน้ำไหลผ่าน
[adsense-2]
2. ถ้ำพระ เป็นถ้ำขนาดเล็กมีความสงบร่มเย็น ชาวบ้านได้สร้างพระพุทธรูปประดิษฐานไว้ เพื่อเป็นที่สักการบูชา
3. ถ้ำเลียงผา เป็นถ้ำที่มีเปลือกหอย อายุหลายล้านปี (กำลังอยู่ในระหว่างการสำรวจข้อมูลที่ชัดเจน) แต่เดิมมีคนกล่าวไว้ว่าเป็นแหล่งน้ำ ซึ่งจะมีเลียงผามากินน้ำในบริเวณนี้เป็นประจำ จึงได้ชื่อว่า “ถ้ำเลียงผา” มีความชุ่มชื้นตลอดเวลา
4. ถ้ำมัลติกาเทวี หรือถ้ำพญานาค เป็นถ้ำขนาดเล็ก มีหินงอกคล้ายรูปพญานาค กล่าวกันว่าครั้งหนึ่งเคยเป็นที่ปฏิบัติธรรมของพระอริยสงฆ์รูปหนึ่ง และได้มรณภาพภายในถ้ำนี้
5. ถ้ำทรายทอง มีความงดงามของหินงอก หินย้อย พื้นถ้ำเดินได้สะดวก และสามารถเดินทะลุไปอีกส่วนหนึ่งของถ้ำได้ (อยู่ที่บริเวณขุนน้ำนางนอน)
6. ขุนน้ำนางนอน เป็นแอ่งเก็บน้ำซึ่งซึมผ่านออกมาจากรอยแยกของหินปูน มีน้ำไหลตลอดปี และมีปลาหลากหลายชนิดอาศัยอยู่ มีความอุดมสมบูรณ์ของธรรมชาติอยู่มาก
ติดต่อสอบถามเพิ่มเติม วนอุทยานถ้ำหลวง-ขุนน้ำนางนอน ต.โป่งผา อ. แม่สาย จ. เชียงราย 57130
โทรศัพท์ 0 5371 4914 โทรสาร 0 5371 1961 อีเมล [email protected]
แผนที่วนอุทยานถ้ำหลวง – ขุนน้ำนางนอน
