ศาลพระแม่ย่า ตั้งอยู่หน้าศาลากลางจังหวัดสุโขทัย ถนนนิกรบำรุง ซึ่งเป็นที่เคารพสักการะของชาวเมืองสุโขทัย เพราะศาลนี้เป็นที่ประดิษฐานเทวรูปพระแม่ย่าและดวงวิญญาณของพ่อขุนรามคำแหงมหาราช รูปพระแม่ย่านี้ทำด้วยศิลาสลักแบบเทวรูป พระพักตร์ยาว พระหนุเสี้ยม พระเกตุมาลายาวประดับเครื่องทรงแบบนางพญาสูง 1 เมตร พระแม่ย่าองค์นี้สันนิษฐานว่าสร้างในสมัยพ่อขุนรามคำแหงมหาราช พระองค์ทรงสร้างขึ้นเพื่ออุทิศให้กับพระมารดาคือ นางเสือง การที่เรียกว่า “พระแม่ย่า” นี้เพราะว่า พ่อขุนรามคำแหงมหาราชทรงเรียกพระมารดาว่า “พระแม่” และชาวเมืองสุโขทัยเคารพพ่อขุนรามคำแหงมหาราชเสมอด้วยบิดา ดังนั้น จึงรวมเรียกพระมารดาของพระองค์ว่า “พระแม่ย่า” แต่เดิมพระแม่ย่าประดิษฐานอยู่บนยอดเขา มีเพิงหินเป็นผาป้องกันแดดฝน ต่อมาชาวสุโขทัยได้อัญเชิญมาประดิษฐานที่เมืองใหม่ โดยสร้างศาลาขึ้นหน้าศาลากลางจังหวัดริมแม่น้ำยม ดังเช่นปัจจุบัน และมีการจัดงานเฉลิมฉลองทุกปีในเดือนกุมภาพันธ์ เรียกว่า “งานพระแม่ย่า” [adsense-2] แต่เดิมศาลพระแม่ย่าประดิษฐานห่างจากตัวเมืองสุโขทัยไปทางจังหวัดกำแพงเพชรประมาณ 7 กิโลเมตร เมื่อถึงช่วงสงกรานต์ปีประเพณีแห่แหนพระแม่ย่า เพื่อให้ฝนตกตามฤดูกาล และที่แปลกคือทุกครั้งที่แหแหนพระแม่ย่าจะมีฝนตกลงมาอย่างน่าอัศจรรย์ ในปีพ.ศ. 2496 นายเชื่อม ศิริสนธิ ผู้ว่าราชการจังหวัดเกรงว่า ถ้าแห่แหนบ่อยๆ อาจทำให้ตกหล่นเสียหายได้ จึงสร้างองค์จำลองไว้ที่ถ้ำพระแม่ย่า และอัญเชิญองค์จริงมาไว้ที่ศาลากลางจังหวัด โดยสร้างเทวาลัยที่ชาวบ้านเรียกกันว่า “ศาลพระแม่ย่า” และต่อมา พ.ศ. 2537 สมัยนายเกียรติพันธ์ น้อยมณี ผู้ว่าราชการจังหวัด […]
Read More
